In Nederland is generatie op generatie opgegroeid met zuivel. Het is ons letterlijk met de paplepel ingegoten. En dat is niet alleen terug te zien aan de inhoud van de gemiddelde koelkast, maar ook in de Nederlandse kunst. Denk maar aan ‘Het melkmeisje’ van Johannes Vermeer! Meer weten over hoe zuivel verbonden is met onze cultuur en geschiedenis? Lees snel verder!
Denk je aan Nederland, dan denk je aan uitgestrekte weilanden met koeien en windmolens. Maar ook aan een beker melk en een boterham met kaas. Zuivel is niet uit ons dagelijks menu weg te denken. Maar de zuivelsector is meer dan deze karakteristieke plaatjes en Nederlandse tradities. Achter dit beeld schuilt een moderne, innovatieve sector met oog voor mens, dier en omgeving. Het is een belangrijke kracht achter de Nederlandse economie.
Zuivel is een vertrouwd onderdeel van het Nederlandse voedingspatroon. Nederlanders eten gemiddeld 352 gram zuivel per dag. Hiervan is 42% melk. Nederlanders zijn ook dol op hun eigen kaas. We worden in het buitenland niet voor niks ‘kaaskoppen’ genoemd. We eten zo’n 20 kilo per persoon per jaar. Neem hier een kijkje in de wereld van de Nederlandse kazen!
Over Hollandse kaasHet zal vast geen verrassing zijn, maar: zonder koeien kun je zuivel in de supermarktschappen wel vergeten. En dat is dan ook precies de reden dat Nederland zoveel ‘koeieninwoners’ telt. We hebben in Nederland zo’n 1,6 miljoen melkkoeien op ongeveer 16.000 melkveehouderijen. De meeste Nederlandse koeien zijn van het ras Holstein. Benieuwd hoe een koe wordt gemolken, wat een koe eet, hoeveel liter melk een koe per dag geeft of wanneer de koe in de wei staat? Lees hier meer over de Nederlandse koe.
Zuivel maakt al eeuwenlang deel uit van onze dagelijkse voeding. We maakten en verkochten zelfs zo veel kaas dat we er wereldberoemd mee zijn geworden. En nog steeds zit zuivel er bij ons ingebakken. Veel Nederlanders eten elke dag een broodje kaas of drinken een glas melk.
Lees meer over de geschiedenisDe melkveehouderij en zuivelindustrie zijn moderne, innovatieve en sterke economische sectoren. De Nederlandse zuivelbranche staat bekend om zijn kennis en vakmanschap. Generatie op generatie hebben we dit opgebouwd. Het vormt de basis voor een innovatieve sector, die met oog voor dier en milieu te werk gaat. Samen zorgt dit er voor dat de kwaliteit van onze zuivel heel hoog is. Lees hier meer over de innovaties in de Nederlandse zuivelsector.
Wist je dat maar liefst acht Hollandse kazen een beschermde status van de Europese Unie hebben gekregen?
De bodem- en klimaatomstandigheden in ons land zijn perfect voor de melkveehouderij. Het zeeklimaat en het grasland in ons kleine kikkerlandje zijn ideaal voor de grazende koe. Ongeveer 26% van de oppervlakte van Nederland (1,1 miljoen hectare) is grasland en snijmais. Het is dan ook niet zo gek dat er zoveel koeien rondlopen in Nederland. De ligging van Nederland aan zee helpt ook dat ons land goed kan handelen met de wereldmarkt. Daarnaast hebben we hele goede wegen waarover we onze producten naar onze buurlanden kunnen vervoeren. Al deze factoren zorgen samen dat Nederland bekend staat als een van de beste zuivelleveranciers ter wereld.
Niet alleen in Nederland zijn mensen gek op kaas, ook in het buitenland eten mensen graag kaas uit Nederland. Ons land wordt geroemd om de kwaliteitskaas die we al eeuwen leveren. Door een combinatie van hard werken en slim gebruik maken van wat ons land en klimaat te bieden hebben, kunnen wij in Nederland topkwaliteit zuivelproducten leveren. We verkopen daarom Nederlandse kaas aan landen over de hele wereld.
Over hoeveel uiers een koe heeft, kunnen we heel kort zijn. Een koe heeft één uier. Máár deze uier heeft wel meerdere spenen. Een koe uier heeft namelijk 4 spenen. De uier van een koe is namelijk verdeeld in 4 delen, ook wel kwartieren genoemd. Ieder kwartier heeft een eigen speen.
Een koe slaapt slechts twee tot drie uur per dag. Hiervan is ze maar één tot anderhalf uur in diepe slaap. Daarnaast rust een koe veel op een dag, namelijk zo’n 10 tot 15 uur per dag.
Het beroemdste melkmeisje ter wereld is het melkmeisje op een schilderij. Het is een heel oud schilderij, geschilderd in 1660 door Johannes Vermeer. Vermeer is een wereldberoemde Nederlandse schilder uit de Gouden Eeuw.
Eigenlijk is het geen melkmeisje. Een melkmeisje is namelijk een meisje dat melk bij de mensen thuis brengt. Net zoals de melkboer vroeger aan de deur kwam. Op dit schilderij staat eigenlijk een dienstmeisje dat witte vloeistof in een kom schenkt.
En wat is die witte vloeistof dan? In de Gouden Eeuw dronk men karnemelk of ‘zoete melk’ (verse melk die zoeter smaakt dan karnemelk). In de stad dronk men meestal karnemelk omdat dit langer houdbaar was. Johannes Vermeer woonde in de stad Delft, dus waarschijnlijk schenkt de meid op dit schilderij karnemelk.
Het schilderij hangt in het Rijksmuseum in Amsterdam. Weet je waarom het zo beroemd is? Omdat Vermeer zo goed kon schilderen dat het schilderij net een foto lijkt. Het is heel knap van Vermeer dat hij het licht dat door het raam schijnt zo goed heeft geschilderd. Zelfs de schaduwen kloppen helemaal!
Kijk maar naar het filmpje:
De Europese Unie heeft Gouda en Edammer kaas een ‘Beschermde Geografische Aanduiding’ gegeven. Een kaas met dit logo erop wordt gemaakt van melk van koeien op Nederlandse grond, volgens eeuwenoud Nederlands recept en op houten planken in Nederland gerijpt. Gegarandeerd écht uit Nederland dus!
Nederland is vooral door de geografische ligging een echt zuivelland. De combinatie van voldoende neerslag, een rijke bodem en zachte winters vormen de optimale omstandigheden voor de teelt van gras. En laten koeien nou dol zijn op gras; ze eten iedere dag tussen de 40 en 60 kilo van het groene goedje. Ook voelen de koeien zich erg op hun gemak in ons zeeklimaat. De relatief koele zomers in Nederland zorgen ervoor dat de dames zo vaak mogelijk naar buiten kunnen. Mede door deze goede omstandigheden kunnen we in Nederland.
Melk die van de boerderij komt gaat naar de melkfabriek. Maar niet alle melk past natuurlijk in één fabriek. Daarom zijn er verschillende fabrieken in Nederland en hebben fabrieken vaak een andere eigenaar. Elke fabriek heeft een andere naam en probeert zoveel mogelijk melk te verkopen. Dat doet de fabrikant onder andere door melk in verschillende soorten verpakking aan te bieden. Veel verpakkingen hebben daarom een andere vorm of een andere kleur. Bovendien wil niet iedereen evenveel melk kopen. De een wil een liter, de ander twee liter en de volgende haalt liever elke dag een halve liter. Daarom zijn er zoveel verschillende pakken met melk.