Je bent allergisch voor zuivel, je vindt het niet zo lekker, of je neemt liever geen dierlijke producten.. wat neem je dan als vervanging? Kun je zuivel vervangen door plantaardige alternatieven?
Melk heeft een hoge voedingswaarde, dat wil zeggen dat er veel voedingsstoffen in zitten. Zuivelproducten bevatten eiwitten van hoge kwaliteit, calcium en B-vitamines. Volgens het Voedingscentrum kun je met plantaardige producten niet profiteren van het goede van zuivel. Als je zuivel weglaat uit de voeding, kun je het beste kiezen voor een alternatief dat ongeveer dezelfde voedingswaarde heeft als zuivel. Dat betekent: voldoende
eiwitten en dezelfde hoeveelheid calcium en B-vitamines.. Check dus altijd de voedingswaarde als je een product kiest. Die staat op het etiket. Als je helemaal geen zuivel of dierlijke producten wilt gebruiken, is het aan te raden om advies te vragen aan een diëtist.
Lees meerDe meest bekende plantaardige vervangers van zuivel zijn de producten op basis van soja. Soja is afkomstig van de peulvrucht sojaboon. Van soja worden verschillende producten gemaakt. Zoals sojadrink, tempé, tofu, sojaolie en vegetarische producten op basis van sojaeiwit. Op het etiket zal je trouwens nooit ‘melk’ of ‘yoghurt’ zien staan, omdat die zuiveltermen volgens de Warenwet alleen voor melkproducten van dieren gebruikt mogen worden. Ze heten bijvoorbeeld drinks of desserts.
Qua voedingswaarde lijken sojaproducten – van de plantaardige vervangers – het meest op zuivel, omdat ze relatief veel eiwitten bevatten. Die eiwitten zijn wel van mindere kwaliteit dan eiwitten in zuivel. Van nature bevat soja geen calcium, vitamine B2 en vitamine B12. Je moet die voedingstoffen dan dus op een andere manier binnenkrijgen. Of je moet kiezen voor een plantaardige zuivelvervanger die verrijkt is met calcium en B-vitamines. Als je soja neemt als alternatief voor melk en melkproducten mis je wel de gezondheidseffecten van melk (zie website van het Voedingscentrum).
Behalve soja zijn er tegenwoordig steeds meer plantaardige alternatieven voor melk. Zo worden er bijvoorbeeld plantaardige drinks gemaakt van haver, amandel, rijst en hazelnoot. Meestal is het eiwitgehalte een stuk lager dan dat van zuivelproducten of van producten op basis van soja. Check altijd of calcium en vitamine B12 zijn toegevoegd.
Sojadrink en andere plantaardige drinks hebben een ‘natuurlijk’ imago. Toch komt er aardig wat bij kijken voor je uit bijvoorbeeld een sojaboon een drink of toetje kan maken. De sojabonen worden gepeld, geweekt en dan lang gekookt. Vervolgens gemalen en gemengd met water en daarna weer gefilterd. Vaak wordt er voor de smaak nog suiker en zout aan sojadrink toegevoegd. Ook worden regelmatig hulpstoffen toegevoegd. Daarbij kun je denken aan kunstmatige aroma’s, antiklontermiddel en zuurteregelaar.