Productie van zuivel
Informatie voor je spreekbeurt over ‘Productie van zuivel’
Zuivelproducten
In Nederland wordt de meeste zuivel gemaakt van koeienmelk. Van melk kun je bijvoorbeeld yoghurt, kaas of karnemelk maken. Het produceren van zuivelproducten bestaat uit verschillende tussenstappen. Je leest er hier meer over.
Van koe naar zuivelfabriek
In een melkveebedrijf houdt een boer koeien om ze te kunnen melken. Want de melkveehouder verdient zijn inkomen door de verkoop van zijn melk aan de zuivelfabriek. De meeste koeien worden twee keer per dag gemolken met de melkmachine. De melk van de koeien wordt tijdelijk opgeslagen in de melktank, waar de melk koel blijft.
Eens in de paar dagen komt de tankwagen van de zuivelfabriek langs om de tank te legen. De chauffeur van de tankwagen controleert de geur, kleur en temperatuur van de melk. Ook neemt hij een proefmonster van de melk in de melkkoeltank.
Daarna brengt hij het naar de zuivelfabriek waar er zuivelproducten van worden gemaakt.
In de zuivelfabriek
In de zuivelfabriek wordt de melk eerst gecontroleerd en verhit. Dit heet pasteuriseren. Hierdoor gaan bacteriën dood. In grote ronddraaiende trommels wordt vet uit de melk gehaald. In de fabriek wordt de gepasteuriseerde melk verwerkt tot verschillende soorten zuivel, zoals kaas, melk, toetjes, verse melk of melkpoeder.
De gepasteuriseerde melk is een tussenproduct waar je verschillende soorten zuivel van kunt maken. Een tussenproduct heet ook wel een halffabricaat. Er zijn daarna nog verschillende stappen nodig voordat het product echt af is: het eindproduct.
Restproducten
Bij de productie van zuivel ontstaan ook restproducten. Een voorbeeld hiervan is ‘wei’. Dat is niet de wei waar de koeien in staan, maar de vloeistof die je overhoudt bij het maken van kaas.
Vroeger werd wei vaak weggegooid. Nu wordt dit restproduct voor van alles gebruikt, bijvoorbeeld in frisdranken, medicijnen of babyvoeding. Zo kan er geld worden verdiend met een rest- of bijproduct! Ook bespaart dit veel afval.
Van de supermarkt tot op je bord
Als de zuivelproducten klaar zijn, gaan ze vanuit de fabriek naar de groothandel. In de groothandel worden de producten opgeslagen. En daarna gaan ze met een vrachtwagen naar de supermarkt.
Hier kun jij als consument kiezen uit allerlei zuivelproducten, zoals melk, yoghurt, kaas en boter. Of melkpoeder, slagroom, kwark, kefir, crème-fraîche, karnemelk, pudding….. enzovoorts!
